Техника Hi-Tech

&#1240сірeсe aл&#1171aш aнa aтaн&#1171aлы oтыр&#1171aн &#1179ыз-кeліншeктeр ж&#1199ктілік кeзіндe уaйым&#1171a сaлынaды, бaлaны&#1187 дeнсaулы&#1171ын oйлaп, бoсaну &#1179aлaй &#1257тeді eкeн дeп aлa&#1187дaйды, &#1179oр&#1179ыныш сeзімі дe бoлaды. Ж&#1199ктілік кeзіндe дeнсaулы&#1179&#1179a eрeкшe к&#1199тім жaсaлуы кeрeк eкeні бeлгілі, д&#1201рыс тaмa&#1179тaнып, сaлaуaтты &#1257мір сaлтын &#1201стaну с&#1241тті бoсaну кепілі. Спортты да &#1201мытпа&#1171ан ж&#1257н, &#1179азіргі та&#1187да болаша&#1179 аналар&#1171а арнал&#1171ан жатты&#1171у орындары &#1257те к&#1257п. Десе де, ж&#1199ктілік кезінде спортпен айналысу&#1171а бола ма, спорт т&#1199рін &#1179алай та&#1187даймыз, ж&#1199ктілерге &#1179андай шектеулер бар, физикалы&#1179 дайынды&#1171ы жо&#1179 келіншектер не істейді? Б&#1201л с&#1201ра&#1179тарды&#1187 жауабын Tengrinews.kz тілшісіне гинеколог Айгерім Б&#1257кебаева айтып берді. 

Маманны&#1187 айтуынша, физикалы&#1179 жатты&#1171уларды тек д&#1241рігерді&#1187 ке&#1187есімен, еш&#1179андай &#1179арсылы&#1179тар болма&#1171ан жа&#1171дайда, ж&#1199ктілік жа&#1179сы ж&#1199ріп жат&#1179ан кезде &#1171ана жасау&#1171а болатынын естен шы&#1171арма&#1171ан ж&#1257н.

«12 аптадан бастап спортпен айналысу&#1171а болады. Спорт — &#1179ыз-келіншектерге, іштегі бала&#1171а арты&#1179 салма&#1179 жинамау&#1171а, &#1257зі&#1187ді ж&#1199ктілікті&#1187 со&#1187&#1171ы айлары же&#1187іл, белсенді сезінуге к&#1257метеседі. Кез келген спорт т&#1199рімен айналысу&#1171а болады, біра&#1179 ауыр физикалы&#1179 жатты&#1171улардан аула&#1179 болы&#1187ыз, ж&#1199ктілік кезінде ауыр к&#1257теруге, марафон ж&#1199гіруге болмайды», — дейді гинеколог. 

К&#1257птеген болаша&#1179 ана спортпен тек ерте уа&#1179ытта &#1171ана белсенді айналыс&#1179аным д&#1201рыс деп ойлайды. Шын м&#1241нінде, жатты&#1171у &#1199шін е&#1187 &#1179ауіпсіз кезе&#1187 — ж&#1199ктілікті&#1187 екінші триместрі, ал бірінші ж&#1241не &#1199шінші кезе&#1187де абай болу керек. Ал&#1171аш&#1179ы апталарда &#1201ры&#1179 ана а&#1171засында &#1241лсіз бекиді, сонды&#1179тан жатты&#1171у кезіндегі шамадан тыс ауырлы&#1179тан ж&#1199ктілікті то&#1179татып алу &#1179аупі жо&#1171ары.

Десе де Айгерім Б&#1257кебаеваны&#1187 айтуынша, м&#1201ны&#1187 алдында да спортпен т&#1201ра&#1179ты, белсенді айналысып ж&#1199рген, денсаулы&#1171ы жа&#1179сы &#1179ыз-келіншектер д&#1241рігерді&#1187 ке&#1187есімен жатты&#1171уларын жал&#1171астыра беруіне р&#1201&#1179сат. Ал спортпен б&#1201рын-со&#1187ды айналыспа&#1171ан &#1179ыздар&#1171а а&#1171заны к&#1199йзеліске т&#1199сіріп алмауы &#1199шін, йога, гимнастика, фитбол сия&#1179ты же&#1187іл спорт т&#1199рін та&#1187да&#1171ан ж&#1257н.

Д&#1201рыс та&#1187дал&#1171ан жатты&#1171улар ж&#1199ктілікті&#1187 же&#1187іл &#1257туіне септігін тигізеді, ж&#1199ректі&#1187 айнуы азаяда, &#1179ан айналымын к&#1199шейтіп, &#1179ан оттегімен байиды, омырт&#1179а мен ар&#1179а б&#1201лшы&#1179еттерін жатты&#1179тыра отырып, &#1179осымша ауырлы&#1179&#1179а дайындайды, босан&#1171аннан кейінгі геморрой мен іш &#1179ату &#1179аупін т&#1257мендетеді, психологиялы&#1179 жа&#1171ынан да к&#1257мегін тигізеді.

Біра&#1179 &#1199шінші триместрде жатты&#1171уды азайту &#1179ажет. Ж&#1199ктілік мерзіміні&#1187 ортасына &#1179арай ба&#1171дарламадан ар&#1179амен, ая&#1179пен жатып орындалатын, тере&#1187 отырып т&#1201ру, секіру ж&#1241не итеру сия&#1179ты барлы&#1179 жатты&#1171уларды алып таста&#1171ан ж&#1257н, себебі олар т&#1199сік тастау&#1171а алып келуі м&#1199мкін. Кардиотренажерлерді &#1179олдану&#1171а болады, біра&#1179 &#1179атты ауыр т&#1199сірме&#1187із. Жатты&#1171у кезінде ентігу, &#1241лсіздік немесе бас айналу, тыныс алуды&#1187 б&#1201зылуы, ішті&#1187 т&#1257менгі жа&#1171ыны&#1187 шаншуы немесе бас&#1179а да ерекше симптомдар пайда болса, д&#1241рігерге &#1179аралу керек.

Айгерім Б&#1257кебаева болаша&#1179 аналар&#1171а ж&#1199ктілік кезінде айналысу&#1171а болатын спорт т&#1199рлерін айтып берді. 

Аквааэробика

Бассейндегі кез-келген &#1179оз&#1171алыс суды&#1187 кедергісін е&#1187серуді талап етеді, сонды&#1179тан б&#1201лшы&#1179 еттер жа&#1179сы жатты&#1171ады, ал су тінді массаж жасап, ны&#1171айтады. Аквааэробикамен т&#1201ра&#1179ты айналысатын ж&#1199кті &#1241йелдерде &#1241детте теріні&#1187 созылуы бай&#1179алмайды. Міндетті т&#1199рде тере&#1187 бассейнге баруды&#1187 &#1179ажеті жо&#1179, ша&#1171ын, суы таяз жеде т&#1201рып та айналысса болады. 

Ж&#1199зу

Су денені тыныштандырып, сал&#1179ындатады, б&#1201лшы&#1179 еттегі ауырлы&#1179ты жою&#1171а к&#1257мектеседі. Е&#1187 бастысы шамадан тыс арты&#1179 жатты&#1171ып &#1179ойма&#1187ыз. Суда ая&#1179 пен &#1179олды с&#1241л шы&#1171арып немесе ар&#1179амен ж&#1199зген д&#1201рыс. Сонымен &#1179атар, суыны&#1187 температурасы жа&#1179сы, таза, &#1257зі&#1187ізге &#1179олайлы жер та&#1187да&#1171ан д&#1201рыс. 

Стретчинг (созылу)

Б&#1201лшы&#1179етті&#1187 демалуы ж&#1199йкені тыныштандырып, к&#1257&#1187іл-к&#1199йді жа&#1179сартады, жа&#1171ымсыз эмоциялардан айырылу&#1171а ы&#1179пал етеді. Болаша&#1179 аналар &#1199шін стретчингті&#1187 пайдасы — ауырсын&#1171анда &#1257з денесін бас&#1179арып, боса&#1187суды &#1199йретеді. Біра&#1179 міндетті т&#1199рде маманмен ке&#1187есу керек, &#1257йткені ж&#1199кті &#1241йелдерге барлы&#1179 жатты&#1171уды жасау&#1171а болмайды.

Йога

Ж&#1199ктілік кезінде омырт&#1179а мен буындар аса ауырлы&#1179ты сезеді, ал йога жатты&#1171улары б&#1201лшы&#1179еттерді жа&#1179сы ны&#1171айтады. Біра&#1179 жатты&#1171улар арнайы ж&#1199ктілерге арналуы керек, себебі аударыл&#1171ан &#1179алыпта&#1171ы дене &#1179имылдары  &#1179арсы к&#1257рсетілген!

Фитбол

Аэробика жатты&#1171уларын &#1199лкен шармен жаса&#1171ан &#1257те пайдалы, ол б&#1199кіл денеге о&#1187 &#1241серін тигізеді. Доп б&#1201лшы&#1179 етті&#1187 шаршауын жояды, &#1241сіресе ар&#1179аны&#1187 ауруын басады. Тіпті жай &#1171ана допта тепе-те&#1187дікті &#1201стап отыр&#1171анда, сізді&#1187 омырт&#1179а&#1187ыз тізіліп, &#1179оординация дамиды, б&#1201лшы&#1179 етті&#1187 барлы&#1179 б&#1257лігі ны&#1171аяды.

Іш биі

Биді&#1187 б&#1201л т&#1199рі &#1171асырлар бойы &#1241йелді босану&#1171а дайында&#1171ан: ол &#1179&#1201рса&#1179 ты&#1171ыршы&#1171ы мен кіші жамбасты&#1187 тере&#1187 б&#1201лшы&#1179 еттерін жатты&#1179тырады, ая&#1179 б&#1201лшы&#1179 еттеріне ж&#1199к т&#1199сіреді, б&#1201л к&#1257ктамырларды&#1187 варикозды ке&#1187еюіні&#1187 алдын алады. Алайда ж&#1199кті &#1241йелдерге жылдам жатты&#1171ып, со&#1179&#1179ы жасау&#1171а, арт&#1179а иілуге тыйым салынады. Іш биінен г&#1257рі к&#1257біне н&#1241зік спорт т&#1199рімен айналысу&#1171а ке&#1187ес беремін. 

Жаяу серуендеу

Суреттер pixabay.com ж&#1241не pexels.com сайттарынан

Б&#1201л спортты&#1187 е&#1187 &#1179арапайым ж&#1241не &#1179олжетімді т&#1199рі. Біра&#1179 бірнеше ережені &#1201стану керек — 15-45 минуттан арты&#1179 серуендеме, &#1257зі&#1187мен &#1241рдайым ішетін су алып ж&#1199р, ысты&#1179 к&#1199нде бас киімі&#1187ді &#1201мытпа, ы&#1187&#1171айлы киім ки ж&#1241не серуеннен кейін ая&#1171ы&#1187ды к&#1257теріп жату керек.

Д&#1241рігер &#1199й жа&#1171дайында да жатты&#1171у&#1171а болатынын айтты. Міндетті т&#1199рде арнайы орындар&#1171а баруды&#1187 &#1179ажеті жо&#1179. &#1198йде ашы&#1179 а&#1179парат к&#1257здерінен &#1179арап, йогамен айналысу&#1171а болады екен.